تعیین معاون از اقلیت‌ها
تعیین معاون از اقلیت‌ها
گاهشمار وعده
-
به روزرسانی قبلی این وعده زمانی انجام شده که ۲۵۰ روز از آغاز ریاست جمهوری حسن روحانی در مرداد ۱۳۹۲ گذشته بود. حالا دقیقا ۲۵۴۲ روز از برگزاری مراسم تحلیف روحانی در سال ۱۳۹۲ مجلس می‌گذرد و وعده «تعیین معاون از اقلیت‌ها» همچنان محقق نشده است.
در این گزارش مروری گذرا به تحولاتی داریم که در هفت سال گذشته رخ داده است.
یکی از وعده‌های حسن روحانی برای تعیین «معاونت از اقلیت‌ها» یا «واگذاری امور اقلیت‌ها به یکی از معاونت‌های ریاست جمهوری» و حتی انتصاب اقلیت‌های دینی و مذهبی و قومی مورد تبعیض به عنوان وزیر یا معاونان رییس‌جمهور بوده است که در اولین اقدام برای اولین‌بار پس از انقلاب در دولت یازدهم ساختاری در دولت به نام دستیاری ویژه رییس‌جمهور در امور و اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی شکل گرفت.
اوایل مهرماه سال ۹۲ «علی یونسی» به عنوان مشاور ویژه رییس‌جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌ها انتخاب شد. یونسی پس از گذشت چند ماه از سمت تازه‌اش در تاریخ ۱۴ آذر ۹۲ گفته است:« دولت موفق نشده است استانداری یا وزارتخانه‌ای را در اختیار اقلیت‌های قومی و مذهبی قرار دهد. این به معنای این نیست که در آینده این کار را نخواهد کرد. ولی تا الان در این سطح موفق نشده است.»اما در تاریخ ۲۰ آذر ۹۲ سکان هدایت شهرداری شهر سرباز در سیستان بلوچستان را برای نخستین بار یک بانوی بلوچ اهل سنت برعهده گرفت. «سامیه بلوچ‌زهی»، شهردار زن اهل سنت است. او در آن زمان دختر ۲۶ساله، مجرد و اهل سنت بود که توانست، با اکثریت مطلق آرای اعضای شورای شهر کلات، این سمت را از آن خود کند.
در تاریخ ۱۸ اسفند ۹۲ «زهرا اربابی» برای نخستین بار به عنوان یك زن اهل سنت معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار سیستان و بلوچستان معرفی شد و سكان امور این حوزه را در دست گرفت. پیش از این او رییس دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد زاهدان بوده است.
دولت یازدهم برای اولین‌بار پس از انقلاب قفل ورود اهل سنت در سطح معاونین وزیران به کابینه را باز کرد و «سید عماد حسینی» سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس هشتم به عنوان امور مهندسی وزارت نفت منصوب شد. او از اقوام کرد و اهل سنت است.
در تاریخ ۲۸ فروردین ۹۳ نیز برای نخستین بار یك فرماندار زن در سیستان و بلوچستان كار خود را به عنوان نماینده عالی دولت در شهرستان قصرقند آغاز كرد. «حمیرا ریگی» از جامعه بانوان بلوچ و اهل سنت سیستان و بلوچستان است که پیش از این عنوان رئیس اداره بهزیستی و بخشدار مرکزی چابهار را به عهده داشته است. پس از آن «میر مرسل ایزدی پور» نیز به عنوان فرماندار شهرستان بستک معرفی شد. ایزدی پور اولین فرماندار تسنن در استان هرمزگان بود.
در تاریخ ۳۱ فروردین ۹۳ «مرجان نازقلیچی» فرماندار شهر بندرترکمن شد. او نخستین فرماندار زن ترکمن و سنی مذهب است که به این مقام منصوب شده است. امامان جمعه اهل سنت و شیعه این شهرستان با انتصاب او بدین سمت مخالفت کرده بودند ولی او پس از انتصاب به دیدار امام جمعه رفت. نازقلیچ که از جمله مسئولین کاروان‌های حج بود، در پی حادثه منا مفقود و در آخر سازمان حج و زیارت اعلام کرد او نیز در این حادثه درگذشته است.
در تاریخ ۲۵ شهریور ماه ۹۴ برای اولین‌بار پس از انقلاب، در دولت یازدهم قفل ورود اهل سنت به دستگاه دیپلماسی کشور باز شد و «صالح ادیبی» به پیشنهاد وزیر خارجه و موافقت رییس جمهوری سفیر ایران در ویتنام شد. او نخستین ایرانی كرد اهل سنت است كه به این سمت منصوب شده است.
«محمدقسیم عثمانی»، نماینده بوکان و عضو فراکسیون امید در مجلس ایران، اولین نماینده سنی است که در طی ۳۸ سال بعد از انقلاب ۵۷ و ۱۰ دوره مجلس شورای اسلامی به عنوان یکی از ناظران هیئت‌رئیسه انتخاب شده است. بر اساس قوانین و بندهای آئین‌نامه داخلی مجلس نماینده‌های اقلیت‌های دینی و مذهبی از عضویت و حضور در هیئت‌رئیسه مجلس منع نشده‌اند، بااین‌حال پیش از این هیچ‌یک از نماینده‌های اقلیت‌های دینی به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی ایران در هیئت‌رئیسه مجلس حضور نیافته بودند.
با همه اینها فراکسیون اهل سنت مجلس در نامه‌ای به حسن روحانی (۲۸ تیر ۹۶) از رییس‌جمهور خواسته‌اند که در ترمیم کابینه خود از ظرفیت‌های اهل سنت استفاده کند اما در گزینه‌های پیشنهادی حسن روحانی برای ترمیم کابینه‌اش و در مجموعه کابینه دولت یازدهم حتی یک نفر از اقلیت‌ها وجود نداشت.
در حالی که روحانی وعده داده بود که در کابینه خود از اهل سنت بهره خواهد برد اما نه تنها این اتفاق رخ نداد بلکه ماجرای لغو عضویت «سپنتا نیکنام» در پنجمین دوره شورای شهر یزد هم اتفاق افتاد و پس از انتخاب نیکنام در شورای شهر یزد، گزارش‌ها و شکایتی از سوی آیت‌الله وافی نماینده استان یزد در مجلس خبرگان رهبری مبنی بر ممنوعیت حضور نیکنام در شورای شهر یزد به شورای نگهبان واصل شد. بر همین اساس فقهای شورای نگهبان در راستای وظایف نظارت استصوابی و عام خود بر قوانین و موضوعات مطروحه، گزارش‌ها و شکایات را بررسی کردند و در نهایت رای به لغو عضویت «سپنتا نیکنام» در شورای شهر یزد دادند.
در جلسه ۳۰ تیر ۱۳۹۷ مجمع تشخیص نظام، بیش از دو سومِ اعضاء به بازگشت سپنتا نیکنام به شورای شهر یزد رای دادند. مجمع در این نشست با مصوبه ای زمینه حضور اقلیت‌ها در شوراهای شهر و روستا را فراهم کرد و نیکنام سرانجام رفع تعلیق شد و پس از ماه‌ها بر کرسی شورا تکیه زد.
در نهایت اینکه در طی این سال‌ها روحانی به جای اینکه از اهل سنت در کابینه وزرای خود بهره ببرد تنها توانست چندین سمت در حد فرمانداری و استانداری به این قشر دهد و زمینه حضور اقلیت‌ها در شوراهای شهر و روستا را نیز فراهم کرد!
-
با گذشت بیش از ۲۵۰ روز از آغاز ریاست جمهوری حسن روحانی و تعیین همه معاونان و وزرا و استاندارن و همچنین تکمیل دولت یازدهم و عبور آن از مرحله انتصابات و استقرار کامل دولت، وعده حسن روحانی برای «معاونت از اقلیت ها» یا «واگذاری امور اقلیت ها به یکی از معاونت های ریاست جمهوری» و حتی انتصاب اقلیت های دینی و مذهبی و قومی مورد تبعیض به عنوان وزیر یا معاونان رییس جمهور محقق نشده است.
گزارش روحانی‌سنج را در این مورد اینجا بخوانید.
