اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات

گاهشمار وعده

به‌روز شده در ۱۴۰۰/۴/۱۴

در دولت حسن روحانی سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات راه‌اندازی شد. در زمان به‌روز رسانی این وعده دسترسی به این سایت در خارج از کشور مسدود است.

تاریخ آخرین گزارش بارگزاری شده در سایت وزارت ارشاد هم آذر ۱۳۹۷ است که ۳۴۵ درخواست به ثبت رسیده که به ۸۱ مورد آن پاسخ داده شده است، اما در برخی گزارش‌ها که در رسانه‌های داخلی منتشر شده از ثبت هزاران درخواست در این سامانه صحبت شده است. خبرگزاری جمهوری سالامی (ایرنا) به تاریخ ۱۵ تیر ۱۴۰۰ در گزارشی به نقل از  مدیر سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات نوشت: حدود ۱۷۴۰ دستگاه به این سامانه پیوسته‌اند. ایرنا در گزارش دیگری به تاریخ ۳۰ آیان ۹۹ نوشته بود که تا آن زمان ۱۲۰۶ دستگاه به سامانه پیوسته‌اند.

ششم آذر ۹۸ هم ایرنا و بر اساس نظرسنجی الکترونیکی و اختیاری سامانه انتشار و دسترسی آزاد به ‏اطلاعات مدعی شده، ۶۵ درصد شهروندان از نحوه ‏پاسخگویی ‏سازمان‌ها و ‏نهادهای متصل به این سامانه رضایت کامل دارند که نسبت به آذرماه سال گذشته از ‏رشد ‌‏۴درصدی برخوردار ‏است.‏ وزارت امور خارجه با ۹۷ درصد، کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات با ۹۳ درصد و شهرداری ‏تهران ‏با ۷۹ درصد، ‏بیشترین میزان ‏رضایت مردم را به خود اختصاص داده‌اند.‏ ‏۱۹ درصد از شهروندان، پاسخ های ارائه شده از سوی دستگاه‌ها را کافی ندانسته اند و ‌ ‌‏۱۴درصد نیز پاسخ‌های دستگاه‌ها ‏را بی ارتباط به سوالاتشان دانسته‌اند‎.

روحانی‌سنج در اوایل سال ۹۷ دو گزارش در این باره منتشر کرد. در گزارش دوم به ایرادهای فنی و محتوایی سامانه اشاره شده بود.

روحانی‌سنج  وعده «اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» را در فهذرست وعده‌هایی دسته‌بندی می‌کند که در وضعیت «تحقق ناقص» قرار دارند.

 

 

به‌روز شده در ۱۳۹۹/۱/۵

در شرایطی که بیش از دو سال از راه‌اندازی سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات می‌گذرد، فرصت مناسبی است تا با نگاهی به نحوه عملکرد این سامانه در مدتی که از تاسیس آن می‌گذرد، چالش‌های پیش روی یکی از شعارها و وعده‌های مهم دولت حسن روحانی را بررسی کنیم.

بنا به گزارش ایرنا و بر اساس نظرسنجی الکترونیکی و اختیاری سامانه انتشار و دسترسی آزاد به ‏اطلاعات، ۶۵ درصد شهروندان از نحوه ‏پاسخگویی ‏سازمان‌ها و ‏نهادهای متصل به این سامانه رضایت کامل دارند که نسبت به آذرماه سال گذشته از ‏رشد ‌‏۴درصدی برخوردار ‏است.‏ وزارت امور خارجه با ۹۷ درصد، کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات با ۹۳ درصد و شهرداری ‏تهران ‏با ۷۹ درصد، ‏بیشترین میزان ‏رضایت مردم را به خود اختصاص داده‌اند.‏ ‏۱۹ درصد از شهروندان، پاسخ های ارائه شده از سوی دستگاه‌ها را کافی ندانسته اند و ‌ ‌‏۱۴درصد نیز پاسخ‌های دستگاه‌ها ‏را بی ارتباط به سوالاتشان دانسته‌اند‎.

همچنین حسین انتظامی دبیر کمیسیون قانون دسترسی آزاد به اطلاعات و دستیار ارشد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز دوشنبه ۷ بهمن ۹۸ در با اشاره به شاخصه‌ها و ویژگی‌های قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات گفت: این قانون در واقع تنها قانونی است که همه چیز را به شفافیت ارجاع می دهد.
به گفته انتظامی، مطابق این قانون همه دستکاه‌های عمومی دولتی حاکمیتی و حتی خصوصی که خدمات عمومی ارائه می دهند را مکلف می کند تا بنا به نیاز شهروندان اطلاعات و اسناد عادی منهای اسناد محرمانه و دارای طبقه بندی را در اختیار آنها قرار دهند.

به گزارش شفقنا در ۲۶ بهمن ۱۳۹۸ بیش از ۹۶۰ دستگاه و موسسه مشمول قانون هم اکنون در سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات فعال هستند و به درخواست های اطلاعات مردم پاسخ می دهند. بیشترین تعداد درخواست اطلاعات مربوط به استانداری هرمزگان با۳۳۶  درخواست و کمترین تعداد درخواست را استانداری لرستان دارد.

در پی شیوع گسترده‌ی ویروس کرونا در ایران و لزوم هرچه بیشتر اطلاع رسانی دقیق و شفاف، کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات اعلام کرد که در راستای ارتقای سلامت عمومی جامعه و با تاکید بر اهمیت اصالت اطلاعات در شرایط شیوع گسترده ویروس کرونا در کشور، کلیه آیین نامه‌ها، دستورالعمل‌ها، آمارها، بخشنامه‌ها و مصوبات مرتبط با مقابله عمومی با شیوع این بیماری فراگیر را به‌صورت متمرکز منتشر می‌کند.

از جمله این اقدامات منتشر کردن بخشنامه وزارت بهداشت در زمینه پروتکل ملی اطلاع‌رسانی شیوع ویروس کرونا به دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات درمانی، آخرین نسخه دستورالعمل کشوری بهداشت و درمان کشور با توجه به شیوع ویروس کرونای جدید، بخشنامه ثبت موارد مرتبط با کرونا، ابلاغیه تجهیزات سرمایه‌ای برای مبارزه با ویروس کرونا، توصیه‌های کارگروه اپیدمیولوژیک اپیدمی کووید ۱۹، ابلاغ مراکز منتخب ۱۶ ساعته دانشگاه‌های استان تهران و همچنین انتشار اخباری در خصوص آمادگی کامل وزارت آموزش و پرورش برای پیشگیری از کرونا، باید‌ها و نباید‌های استفاده از ماسک و مواد ضدعفونی کننده هستند.

به‌روز شده در ۱۳۹۷/۴/۱

کمی بیشتر از یک سال از راه‌اندازی «آزمایشی» وب‌سایت «دسترسی آزاد به اطلاعات» می‌گذرد. سامانه‌ای که مربوط به قانون انتشار و دسترسی آزادانه به اطلاعات است. حدود یک سال پیش حسین انتظامی، دبیر کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، خبر داده بود که «با احتساب شهرداری‌ها بیش از هزار دستگاه مشمول پیوستن به این سامانه هستند». در آن زمان بنا بر آماری که انتظامی ارائه کرده بود، «یش از ۱۷۰ دستگاه» به این سامانه پیوسته بودند.

حدود یک سال بعد و در هفته‌های پایانی تیرماه ۹۷، انتظامی در توییتی خبر داد که از هزار دستگاه مشمول این قانون «فقط ۴۰۰» عدد از آن‌ها برای «پاسخ‌گویی» به این سامانه پیوسته و بقیه دستگاه‌ها هنوز در این مساله تعلل کرده‌اند.

روحانی‌سنج پیش از این به شکل تفصیلی به بررسی این قانون پرداخته بود (بررسی مبانی نظری-تطبیقی و وضعیت اجرای قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات در ایران: بخش اول و بخش دوم).

در نزدیک به یک سال گذشته روحانی‌سنج تاکنون ۵ بار اقدام به استعلام از سامانه کرده و نتایج متفاوتی (یک بار پاسخ و چهار عدم پاسخ) دریافت کرده است.

گرچه به نظر می‌رسد که هنوز این قانون نتوانسته به طور کامل اجرا شود، سامانه دائمی آن راه‌اندازی نشده و هنوز همه دستگاه‌های مشمول این قانون هم به آن نپیوسته‌اند، اما با توجه به تلاش‌های دولت در این زمینه، وضعیت این وعده در حال حاضر «در حال پیگیری» ارزیابی می‌شود.

به‌روز شده در ۱۳۹۶/۱۱/۳۰

اجرای قانون انتشار و دسترسی آزادانه به اطلاعات از جمله وعده‌هایی است که حسن روحانی در “برنامه دولت دوازدهم”  به عنوان یکی از وعده‌های خود به آن اشاره کرده است. این قانون در سال ۸۸ برای اجرا ابلاغ شد، اما تدوین آیین‌نامه اجرایی آن تا سال ۹۴ به طول انجامید.

خرداد ماه سال ۹۶ حسین انتظامی، معاونت مطبوعاتی وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی، خبر از آغاز به کار “سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات” و گفت سامانه دائم این قانون به زودی “توسط وزرای محترم ارشاد و ارتباطات، رسما رونمایی می‌شود”.

این سامانه در حال حاضر به شکل «آزمایشی» فعال شده و برخی موفق شده‌اند اطلاعات مورد نیاز خود را از این سامانه دریافت کنند. گرچه در مواردی، اشکال‌هایی هم برای دسترسی به اطلاعات وجود داشته است. در عین حال جلسات کمیسیون مربوط به اجرای این قانون هم برگزار می‌شود.

حسین انتظامی، دبیر کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، با اشاره به این‌که «با احتساب شهرداری‌ها بیش از هزار دستگاه مشمول پیوستن به این سامانه هستند»، خبر از آن داده است که تاکنون «بیش از ١٧٠ دستگاه تاکنون به این سامانه پیوسته‌اند».

روحانی‌سنج برای بررسی وضعیت این وعده تا کنون ۳ بار اقدام به استعلام از سامانه کرده و نتایج متفاوتی (یک بار پاسخ و دو عدم پاسخ) دریافت کرده است. میزان پاسخگویی سامانه در دوره یک ساله، ملاک ارزیابی وضعیت این وعده خواهد بود.