درباره وعده
یکی از وعدههای صریح حسن روحانی در انتخابات ۱۳۹۶، ارائه و پیگیری تصویب لایحهی مهم صدا و سیما در مجلس است.
در برنامهی دولت دوازدهم آمده است: « دولت دوازدهم لایحهی «قانون خط مشی، نحوهی اداره و نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران» را که در دولت یازدهم تدوین شده به مجلس ارائه کرده و با تمام توان برای تصویب آن تلاش خواهد کرد. این لایحه با بررسی همهجانبه و آسیبشناسی وضع موجود، و با لحاظ کردن طرح پیشین برای ادارهی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران ۱۳۸۷، طرح ادارهی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران ۱۳۹۰، طرح ادارهی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران ۱۳۹۱، طرح واگذاری مدیریتی شبکههای ورزشی صداوسیما ۱۳۹۳ و طرح یک فوریتی اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما ۱۳۹۴، همچنین با توجه به تحولات راهبردی، فناورانه، مدیریتی، سازمانی و ایجاد فضای رقابتی در سطوح بینالمللی و منطقهای در حوزهی ادارهی رادیو و تلویزیون، تهیه شده است.»
در همین برنامه، اهداف این لایحه این طور عنوان شدهاند: «ترسیم خط مشی متناسب با شرایط و نیازهای روز برای سازمان، ارائهی راهکارهایی برای حل مشکل ِتمرکز در سیاستگذاری، مدیریت و اجرا و نظارت بر سازمان، رفع انحصار و تکصدایی در حوزهی پخشهای رادیو تلویزیونی، رفع خلأ قواعد ناظر بر حدود محتوایی برنامهها، تفکیک بین کارویژههای عمومی و تجاری سازمان، پیشبینی سازکاری برای تنظیم مقررات انواع پخشهای رادیو و تلویزیونی، رفع ابهام از نحوهی تامین بودجه و منابع مالی سازمان، رفع ابهام از وظایف و اختیارات شورای نظارت و نهایتا پاسخگویی سازمان از مهمترین ویژگیهای این پیشنویس است. » با این حساب میتوان گفت ۹ هدف عمده برای این لایحه تعریف شده که تامین این اهداف، ملاک تحقق این وعده خواهد بود.
۱. ترسیم خط مشی
۲. ارائهی راهکارهایی برای حل مشکل ِتمرکز در سیاستگذاری، مدیریت و اجرا و نظارت بر سازمان
۳. رفع انحصار و تکصدایی
۴. رفع خلأ نظارتی بر حدود محتوایی برنامهها
۵. تفکیک بین کارویژههای عمومی و تجاری سازمان
۶. پیشبینی سازکاری برای تنظیم مقررات پخش
۷. رفع ابهام از نحوهی تامین بودجه و منابع مالی سازمان
۸. رفع ابهام از وظایف و اختیارات شورای نظارت
۹. پاسخگویی سازمان
۱- طرح نمایندگان مجلس دهم و لایحهی دولت برای «اداره و نظارت بر سازمان صداوسیما»
احمد مازنی نمایندهی مجلس دهم در ۱۷ بهمن ۱۳۹۵ در مصاحبهای با ایرنا گفت: « قانون اداره و نظارت بر صداوسیما بهزودی ارائه میشود… این قانون پیشرفتهایی کرده است، با نمایندگان صداوسیما جلسات مفصلی داشتهایم و کمیتهی ویژهای برای کار با صداوسیما در مجلس تشکیل دادهایم.» البته در سایت مرکز پژوهشها زمان اعلام وصول این طرح دیماه ۱۳۹۵ عنوان شده است. علی مطهری، نایب رییس مجلس دهم، نیز از نمایندگان پیشتیبان ایدهی اصلاح قانون ادارهی صداوسیماست و طرحی مشابه برای بررسی آماده کرده و به کمیسیون فرهنگی فرستاده است.
احمد مازنی در خرداد ۱۳۹۶ از کار بر روی این طرحها در کمیسیون فرهنگی خبر داد و گفت که «دستگاههای متعددی خود را در این حوزه ذینفع میدانند از این رو نظر رسانه ملی و پیشنویس لایحهی دولت در این زمینه را دریافت کردیم تا در بررسیها از آنها نیز استفاده کنیم.» ادبیاتی که کمی از وزن و تاثیر لایحهی تهیهشدهی دولت میکاهد و باید دید که در نهایت اهداف طرحی که نمایندگان مجلس ارائه کردهاند تا چه حد بر لایحهی دولت همخوانی دارد.
نکتهی اساسی دیگر این است که براساس اظهارات احمد مازنی «در اولین جلسه بررسی طرح ِنحوهی ادارهی سازمان صداوسیما مقرر شد در حوزهی خط مشی وارد نشویم زیرا در سال ۱۳۶۱ مجلس شورای اسلامی، خط مشی رسانهی ملی را مشخص کرده است؛ البته اگر نیاز به تجدیدنظر باشد در این حوزه، جداگانه موضوع را بررسی خواهیم کرد لذا به دو عرصهی اداره و نظارت در طرح مذکور میپردازیم.» با مقایسه با اهداف ذکرشده در مورد لایحهی صداوسیما میشود فهمید که این یکی از نکات حذف شده در طرح جدید نمایندگان است که در برنامهی دولت دوازدهم و متن این وعده بوده است.
در ۱۱ تیر ۱۳۹۶ هم خبری از آماده شدن این لایحه در کمیسیون فرهنگی مجلس و تصمیمگیری برای این لایحه در صحن مجلس منتشر شد که رایگیری در این روز صورت نگرفت.
در عین حال، احد آزادیخواه، سخنگوی کمیسیون فرهنگی از وجود سه طرح در این کمیسیون به غیر از لایحهی دولت برای اصلاح قانون ادارهی صداوسیما خبر داد و گفت که احتمالا یک طرح که برآیندی از همهی پیشنهادات حاضر در کمیسیون است با توافق طرفین به صحن فرستاده خواهد شد تا نمایندگان آن را بررسی کنند و در صورت جلب رضایت آنها آن را به تصویب برسانند که کار کارشناسی و جمعبندی کمیسیون بنا به گفتهی سخنگوی کمیسیون فرهنگی تا آخر سال ۱۳۹۶ صورت خواهد گرفت.
۲- برای پیگیری وعده، باید چه منابعی را دنبال کنیم؟
برای پیگیری وعده، این موارد را دنبال خواهیم کرد:
-
اطلاعیههای خبرگزاریهای رسمی و مصاحبههای مسئولان مرتبط با این موضوع (رییسجمهوری، وزرا و معاونان رییسجمهوری خصوصا معاون پارلمانی رییسجمهور و رییس سازمان صداوسیما و سایر مسئولان این سازمان، نمایندگان مجلس و خصوصا کمیسیون فرهنگی و ….) و
-
متن مذاکرات نمایندگان در مجلس.
۳- معیار ارزیابی و سنجش نهایی وضعیت وعده چه خواهد بود؟
با توجه به توضیحاتی که نمایندهی مجلس داده است، این وعده هماکنون در وضعیت در حال پیگیری ارزیابی میشود.
تحقق ناقص:
بررسی و تصویب این لایحه در مجلس بهصورتی که اهداف اصلیِ ذکرشده در برنامهی دولت دوازدهم را برآورده نکند،
تحقق کامل:
تصویب این لایحه به طوری که حداقل ۶ هدف از ۹ هدف تعیین شده در برنامهی دولت دوازدهم را برآورده کند.
(قبلا این بود: تصویب این لایحه به طوری که حداقل اهداف اصلیِ ذکرشده در برنامهی دولت دوازدهم را برآورده کند.»