رساندن تورم به زیر ۲۵درصد

گاهشمار وعده

به‌روز شده در ۱۳۹۹/۲/۴

براساس گزارش تازه مرکز آمار ایران که روز دوشنبه اول اردیبهشت ۱۳۹۹ منتشر شد، نرخ تورم سالانه فروردین ماه ١٣٩٩ برای خانوارهای کشور به ٣٢,٢ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ٢.٦ واحد درصد کاهش نشان می‌دهد.

منظور از نرخ تورم سالانه یا ۱۲ ماهه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت به دوره مشابه قبل از آن است.
این در حالی است که نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری ٣١,٩ درصد است که نسبت به ماه قبل ٢,٥ واحد درصد کاهش داشته است. هم‌چنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٣٣,٩ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٣,٤ واحد درصد کاهش داشته است.
با این حساب رساندن تورم به زیر ۲۵ درصد به نظر می‌رسد همچنان «محقق‌نشده» ارزیابی می‌کند.

به‌روز شده در ۱۳۹۸/۸/۵

این وعده مربوط به انتخابات سال ۱۳۹۲ است. از آغاز ریاست جمهوری حسن روحانی در مرداد ۱۳۹۲، حدود ۱۱ ماه طول کشید تا این وعده محقق شود. حالا اما طبق آمارهای رسمی ۸ ماه است که نرخ تورم بالای ۲۵ درصد است و در بهترین شرایط ۹ ماه دیگر طول می‌کشد تا دوباره تورم به زیر ۲۵ درصد برسد. 

آخرین گزارش تورم مرکز آمار ایران* نشان می‌دهد شاخص بهای کالا و خدمات در مهر ماه ۱۳۹۸ به ۱۸۴.۹ رسیده است. این عدد به نسبت شهریور ماه ۱.۷۶ درصد افزایش داشته و به نسبت مهر ۱۳۹۷ تورم نقطه به نقطه ۲۸.۳ درصد رسیده است. نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به مهر ماه امسال هم ۴۲ درصد محاسبه شده است. 

 

محاسبات روحانی‌سنج نشان می‌دهد، فرض محال، حتی اگر قیمت‌ها ثابت بماند و هیچ تغییری نکند، باید هفت ماه دیگر صبر کرد تا در اردیبهشت ۱۳۹۹ متوسط تورم ۱۲ ماهه به زیر ۲۵ درصد برسد. اگر تغییرات تورم ماهانه شبیه میانگین هفت ماهه نخست سال باشد، آن وقت باید تا تابستان سال آینده صبر کرد تا وضعیت این وعده عوض شود. 

---

نکته مهم: عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی روز یکشنبه ۶ آبان ماه در حساب کاربری خود در اینستاگرام، اعداد و ارقام متفاوتی را به نقل از اداره آمارهای اقتصادی بانک مرکزی اعلام کرده و مدعی شده نرخ تورم ماهانه در مهر ماه کاهنده بوده و به ۰/۶ درصد رسیده است. این عدد تقریبا یک سوم تورم ماهانه مرکز آمار ایران است و بیش از هر چیز عمق اختلاف آماری برای محاسبه یک شاخص ثابت به عنوان تورم را نشان می‌دهد. اما فارغ از این اختلاف آماری، به دلیل عدم انتشار آمارهای بانک مرکزی، در حال حاضر تنها گزارش موجود که در آن جزییات و ریز اطلاعات مربوط به تورم موجود است، گزارش‌های مرکز آمار ایران است. روحانی‌سنج چنانچه پیش‌تر اعلام کرده با احتیاط تنها داده‌های موجود، یعنی گزارش‌های مرکز آمار ایران را مبنای بررسی وعده‌ها می‌داند. 

 

 

 

به‌روز شده در ۱۳۹۸/۱/۲۴

مرکز آمار ایران روز اول فروردین ۱۳۹۸، با انتشار گزارش شاخص قیمت‌های مصرف‌کننده در اسفند ۱۳۹۷ پرونده تورم سال ۱۳۹۷ را بست. بر اساس این گزارش نرخ تورم نقطه به نقطه در اسفند ۱۳۹۷ به رکورد ۴۷/۵ درصد رسید و تورم دوازده ماهه سال ۱۳۹۷، دقیقا ۲۶/۹ درصد محاسبه شد.

تورم در سال ۱۳۹۷

ماه	شاخص بها	تورم یک ماهه	تورم نقطه به نقطه سالانه	تورم دوازده ماهه
فروردین	112.9	1.30%	7.00%	8.10%
اردیبهشت	114.1	1.10%	8.40%	8.00%
خرداد	116.2	1.80%	10.10%	8.20%
تیر	121.4	4.50%	13.90%	8.70%
مرداد	127.7	5.20%	19.30%	9.70%
شهریور	134.6	5.40%	25.80%	11.30%
مهر	144.1	7.10%	32.80%	13.40%
آبان	147.8	2.60%	34.90%	15.60%
آذر	151.7	2.60%	37.40%	18.00%
دی	154.7	2.00%	39.50%	20.60%
بهمن	158.1	2.20%	42.20%	23.50%
اسفند	164.3	3.90%	47.50%	26.90%

منبع: مرکز آمار ایران 

 

روحانی‌سنج پیش‌تر در آبان ماه امسال و بر اساس آمار تورم هفت‌ماهه با در نظر گرفتن احتمال‌های مختلف پیش‌بینی کرده بود متوسط نرخ تورم سال ۱۳۹۷، بیش از ۲۵درصد باشد و به همین دلیل وضعیت این وعده را به حالت محقق نشده بازگردانده بود.

حالا آمارهای مرکز آمار ایران نشان می‌دهند که متوسط نرخ تورم سال دقیقا برابر پیش‌بینی سناریوی دوم روحانی‌سنج یعنی ۲۶/۹ درصد محاسبه شده است. روحانی‌سنج پنج ماه قبل پیش‌بینی کرده بود، اگر سطح عمومی قیمت‌ها مطابق با روند یک سال قبل افزایش پیدا کند، میانگین نرخ تورم سالانه طبق داده‌های مرکز آمار به ۲۶/۹ درصد و بر اساس آمارهای بانک مرکزی ۲۹/۶ درصد برسد.

انتشار نرخ تورم بعد از آبان ماه از سوی بانک مرکزی متوقف شده با این حال اگر بپذیریم که روند افزایش قیمت‌ها ثابت بوده است، آن وقت عدد تورم بانک مرکزی برای میانگین تورم سال گذشته در حدود ۳۰ درصد خواهد بود. این عدد پنجمین تورم بزرگ در ۶۰ سال گذشته ایران است. تنها در سال‌های ۱۳۷۳، ۱۳۷۴، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ نرخ تورم از ۳۰ درصد بیشتر بوده است.

با این اوصاف این وعده به طور قطع و یقین «محقق‌نشده» است.

 

به‌روز شده در ۱۳۹۷/۸/۲۸

آخرین آمارهای رسمی بانک مرکزی و مرکز آمار ایران نشان می‌دهد روند افزایش قیمت‌ها در ایران باعث شده نرخ تورم دوازده ماه در تابستان ۹۷، دو رقمی شود. بر همین اساس بانک مرکزی ایران، نرخ تورم دوازده ماهه مهر ماه را ۱۵/۹ درصد و مرکز آمار ایران ۱۳/۴درصد محاسبه کرده‌اند.

نمودار اینتراکتیو زیر نشان می‌هد چطور شاخص قیمت‌ها در ایران از فروردین ۱۳۹۵ تا مهر ماه ۱۳۹۷ افزایش یافته است. چنانکه پیداست شیب منحنی در سال ۱۳۹۷ افزایش چشمگیری پیدا کرده است.

بررسی شاخص‌ قیمت در ۶ ماه گذشته نشان می‌دهد، سطح عمومی قیمت‌ها به طور متوسط ماهی ۴.۲۶درصد بالا رفته است. این رقم در ۶ ماه دوم سال ۹۶ هم حدود یک درصد بوده است.

برای برآورد نرخ تورم چهار سناریو متفاوت را در نظر می‌گیریم.

سناریوی اول، شاخص قیمت‌ها ماهی ۴ درصد افزایش پیدا کند؛ در این صورت بر اساس آمار بانک مرکزی شاخص قیمت در ماه‌های آبان تا اسفند به ترتیب ۱۵۴/۳، ۱۶۰/۵، ۱۶۶/۹، ۱۷۳/۶ و ۱۸۰/۶ خواهند شد. با این حساب متوسط شاخص سال ۱۳۹۷، ۱۴۵/۲ و میانگین نرخ تورم در امسال ۳۲/۴ درصد خواهد بود. این عدد با در نظر گرفتن داده‌های مرکز آمار ایران  ۲۶/۹درصد برآورد می‌شود.

سناریوی دوم، شاخص قیمت‌ها ماهی ۲/۵ درصد افزایش پیدا کند؛ یعنی اگر الگوی افزایش قیمت‌ها برابر میانگین افزایش قیمت‌ها در یک سال گذشته باشد، آن وقت متوسط شاخص قیمت‌ها در سال ۱۳۹۷ (آمار بانک مرکزی) ۱۴۲/۲ محاسبه خواهد شد و بر این اساس نرخ تورم ۲۹/۶ درصد تخمین زده می‌شود. این محاسبه با داده‌های مرکز آمار به عدد ۲۶/۹ درصد می‌رسد.

سناریوی سوم، اگر شاخص قیمت‌ها مشابه نیمه دوم سال گذشته ماهی یک درصد زیاد شود؛  در این صورت نرخ تورم بر اساس آمار بانک مرکزی ۲۶/۹ . بر اساس آمار مرکز ایران ۲۴/۳درصد محاسبه خواهد شد.

سناریوی چهارم، شاخص قیمت‌ها ثابت باقی بماند؛ حتی در این صورت هم باز نرخ تورم بر اساس آمار بانک مرکزی بیشتر از ۲۵درصد خواهد بود. یعنی اگر فرض کنیم شاخص قیمت‌ها روی عدد ۱۴۸/۴ ثابت بماند، دست آخر متوسط شاخص سال ۱۳۳ خواهد بودکه اگر آن را به متوسط شاخص سال ۱۳۹۶ تقسیم کنیم، متوجه می‌شویم نرخ تورم سال ۱۳۹۶، حدود ۲۵/۲ درصد  خواهد شد. با همین فرض نرخ تورم سال ۱۳۹۷ بر اساس داده‌های مرکز آمار ۲۲/۶ محاسبه می‌شود.

 

این چهار سناریو کافی است برای اینکه به این نتیجه برسم، نرخ تورم، دوباره بعد از جهار سال دوباره به بالای ۲۵ درصد رسیده است.

به همین دلیل روحانی‌سنج وضعیت این وعده را به «محقق نشده» تغییر می‌دهد.

می‌توانید تغییرات نرخ تورم ماهیانه را (بر اساس تورم ۱۲ ماه)  از آغاز سال ۱۳۹۵ تا مهر ماه ۱۳۹۷، در جدول زیر مشاهده کنید.

 

به‌روز شده در ۱۳۹۳/۶/۲۴

آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی ایران حاکی از کاهش ۱۷٪ تورم دوازده ماهه و ریزش ۲۷٪ تورم نقطه به نقطه از حدود یک سال گذشته است. بدین ترتیب می توان وعده‌ی روحانی مبنی بر رساندن نرخ تورم به ۲۵٪ را محقق شده دانست. طبق آمار اعلام شده نرخ تورم دوازده ماهه مرداد به ۲۳.۲٪ رسیده است.

با این حساب دولت به این وعده خود جامه عمل پوشانده است.

به‌روز شده در ۱۳۹۳/۵/۲۸

نرخ تورم ایران در طی دوازده ماه گذشته به طرز چشمگیری کاهش یافته است.  بانک مرکزی ایران، نرخ تورمدوازده ماه منتهی به تير‌‌ماه ۹۳ نسبت به دوازده ماه منتهی به تيرماه ۹۲  معادل ۲۵.۳ درصد اعلام کرده است کارشناسان اقتصادی معتقدند در صورتی که اتفاق غیر متقربه‌ای مانند به بن بست خوردن مذاکرات هسته‌ای پیش نیاید، این وعده روحانی بسیار زودتر محقق خواهد شد.