درباره وعده
یکی از وعدههای حسن روحانی برای انتخابات دوازهم، «الزام بنگاههای خارجی دارای بازار بزرگ بیش از ۳۰۰ میلیون دلار در سال) به راهاندازی مراکز تحقیق و توسعه در ایران است. این وعده در بخش علم و فناوری برنامه دو بار (صفحات ۱۷۵ و ۱۸۳) تکرار شده و نشان از برنامه جدی دولت برای همکاری پژوهشی با شرکتهای بزرگ بینالمللی است که در اقتصاد ایران مشارکت فعال دارند.
برای بررسی این وعده باید اول بنگاههای فعال خارجی را در ایران شناسایی کرد و سپس روند ایجاد مراکز تحقیق و توسعه را پیگیری کرد.
شناسایی بنگاههای بزرگ
برای شناسایی بنگاههای بزرگ خارجی باید هم در زمینه تجارت و بازرگانی و هم در زمینه سرمایهگذاریهای خارجی اقدام به شناسایی بتگاههای خارجی فعال در ایران کرد. در وهله اول به گزارشهای رسمی منتشر شده از سوی سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی ایران، سازمان تجارت ایران و گزارشهای معتبر بینالمللی مثل آنکتاد مراجعه کرد. با این حال اگرچه بعضا شبهاتی به برخی آمارهای داخلی در خصوص سرمایهگذاری خارحی در ایران وارد است، اما با توجه به قید «بزرگ» و تعریف بازار «بیش از ۳۰۰ میلیون دلار»، تردیدی نیست که در صورت تحقق سرمایهگذاری یا توافق با یک شرکت بزرگ بینالمللی، خبر آن در رسانهها منتشر خواهد شد و بر این اساس میتوان فهرستی از بنگاههایی که هدف این وعده خواهند بود تهیه کرد. به عنوان مثال میتوان گفت قطعا توتال در فهرست این شرکتهای خارجی است و به احتمال زیاد شرکتهای خودروساز پژو و فولکسواگن هم در این فهرست قرار خواهند داشت. برای تایید این موضوع حجم مبلغ سرمایهگذاری یا گردش مالی این شرکتها در ایران، تایید یک منبع معتبر کافی است.
پیگیری راهاندازی مراکز تحقیق و توسعه
برای پیگیری این موضوع میتوان هم به گزارشهای رسمی و هم گزارشها و تحقیقات میدانی استناد کرد. با توجه به فراهم بودن امکان تماس با شرکتهای خارجی، میتوان درباره فعالیتهای تحقیقیشان در ایران مستقیم از ایشان سوال کرد.
وضعیت وعده:
وضعیت این وعده در حال حاضر پیگیری نشده است. در صورت مشاهده یک گزارش یا خبر معتبر که نشاندهنده فعالیت مجموعههای اقتصادی یا علم و فناوری دولت برای تحقق این این وعده باشد، وضعیت آن به «در حال پیگیری» تغییر خواهد کرد.
تحقق ناقص:
ایجاد حداقل یک مرکز تحقیق و توسعه از سوی یک بنگاه بزرگ خارجی در ایران
تحقق کامل:
ابلاغ دستورالعمل ویژه یا تعیین بندی در قراردادهای خارجی برای راهاندازی مرکز تحقیق و توسعه در ایران به علاوه تایید ایجاد بیش از یک مرکز پژوهشی خارجی در ایران.