همراه کردن کارآفرینان در سفرهای خارجی رییس جمهور
همراه کردن کارآفرینان در سفرهای خارجی رییس جمهور
گاهشمار وعده
-
سابقه این وعده انتخاباتی به هشت سال قبل برمی‌گردد؛ وعده‌ای که تا سه سال پیش یکی از وعده‌های محقق شده روحانی به حساب می‌آمد. با این حال پس شروع دوره دوم ریاست جمهوری روحانی و وقوع بحران‌هایی که از سال ۹۶ آغاز و پس از خروج آمریکا از برجام در بهار سال ۹۷ تشدید شد، عملا این وعده نیز مانند بسیاری از وعده‌های دیگر به صف وعده‌های »محقق‌نشده» اضافه شد.
روحانی از مراد ۹۶ تا الان دست کم ۲۳ سفر خارجی به کشورهای هند، ترکیه، روسیه،آمریکا (نیویورک – سازمان ملل)، قزاقستان، عراق، اتریش، سوئیس، چین، آذربایجان، ترکمنستان، ژاپن، مالزی، ارمنستان، تاجیکستان و قرقیزستان داشته است. در هیچ‌گدام این سفرها اشاره‌ای به همراهی کارآفرینان و فعالن بخش خصوصی نشده است.
به همین دلیل این وعده در فهرست وعده‌های محقق‌نشده حسن روحانی دسته‌بندی می‌شود.
فهرست سفرهای خارجی حسن روحانی از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۸:
۲۳ خرداد ۱۳۹۸، بیشکک، قرقیزستان نوزدهمین اجلاس سازمان همکاری شانگهای
۲۴ و ۲۵ خرداد ۱۳۹۸، دوشنبه، تاجیکستان پنجمین کنفرانس تعامل و اعتمادسازی در آسیا (سیکا)
۲۴ تا ۲۶ شهریور ۱۳۹۸، آنکارا، ترکیه پنجمین دور اجلاس سه‌جانبه سران ایران، روسیه و ترکیه درباره سوریه
۱ تا ۵ مهر ۱۳۹۸، نیویورک، آمریکا هفتادوچهارمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد
۸ و ۹ مهر ۱۳۹۸، ایروان، ارمنستان اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا
۲ و ۳ آبان ۱۳۹۸، باکو، آذربایجان هجدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد
۲۶ تا ۲۹ آذر ۱۳۹۸، کوالالامپور، مالزی اجلاس کوآلالامپور ۲۰۱۹
۳۰ آذر ۱۳۹۸، توکیو، ژاپن دیدار با مقامات ژاپنی۷ و ۸ فروردین ۱۳۹۷، عشق آباد، ترکمنستان دیدار با مقامات ترکمنستانی
۹ فروردین ۱۳۹۷، باکو، آذربایجان دومین دور اجلاس سه‌جانبه سران ایران، روسیه و ترکیه درباره سوریه
۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۷، استانبول، ترکیه اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی
۱۸ تا ۲۰ خرداد ۱۳۹۷، چیندائو، چین هجدهمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای
۱۱ تیر ۱۳۹۷، برن، سوئیس دیدار با مقامات سوئیسی
۱۲ و ۱۳ تیر ۱۳۹۷، وین، اتریش دیدار با مقامات اتریشی
۲۱ مرداد ۱۳۹۷، آکتائو، قزاقستان پنجمین نشست سران پنج کشور حاشیه دریای خزر
۱ تا ۵ مهر ۱۳۹۷، نیویورک، آمریکا هفتادوسومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد
۲۸ و ۲۹ آذر ۱۳۹۷، آنکارا، ترکیه پنجمین جلسه شورای عالی روابط راهبردی ایران و ترکیه
۲۵ بهمن ۱۳۹۷، سوچی، روسیه چهارمین دور اجلاس سه‌جانبه سران ایران، روسیه و ترکیه درباره سوریه
۲۰ تا ۲۲ ۱۳۹۷،کاظمین، بغداد، نجف و کربلا، عراق دیدار با مقامات و علمای عراق۷ تا ۹ فروردین ۱۳۹۶، مسکو، روسیه دیدار با مقامات روسی
۱۸ و ۱۹ شهریور ۱۳۹۶، آستانه، قزاقستان دیدار با مقامات قزاقستانی
۲۶ تا ۲۹ شهریور ۱۳۹۶، نیویورک، آمریکا هفتادودومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد
۱ آذر ۱۳۹۶، سوچی، روسیه اجلاس سه‌جانبه سران ایران، روسیه و ترکیه درباره سوریه
۲۱ و ۲۲ آذر ۱۳۹۶، استانبول، ترکیه اجلاس فوق‌العاده سران و مسئولان ارشد ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی
۲۶ تا ۲۹ بهمن ۱۳۹۶، حیدرآباد و دهلی نو، هند دیدار با مقامات هندی۶ و ۷ فروردین ۱۳۹۵، اسلام آباد، پاکستان دیدار با مقامات پاکستانی
۲۵ و ۲۷ فروردین ۱۳۹۵، استانبول، ترکیه اجلاس سازمان همکاری کشورهای اسلامی
۱۷ مرداد ۱۳۹۵، باکو، آذربایجان دیدار با مقامات آذربایجانی
۲۶ تا ۲۸ شهریور ۱۳۹۵، کاراکاس، ونزوئلا هفدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد
۲۹ شهریور ۱۳۹۵، هاوانا، کوبا دیدار با مقامات کوبایی
۳۰ شهریور تا ۲ مهر ۱۳۹۵، نیویورک، آمریکا هفتادویکمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد
۱۴ و ۱۵ مهر ۱۳۹۵، هانوی، ویتنام دیدار با مقامات ویتنامی
۱۶ مهر ۱۳۹۵، کوالالامپور، مالزی دیدار با مقامات مالزیایی
۱۷ مهر ۱۳۹۵، بانکوک، تایلند دومین اجلاس سران مجمع گفت وگوی همکاری های آسیا
۱ دی ۱۳۹۵، ایروان، ارمنستان دیدار با مقامات ارمنستانی
۱ دی ۱۳۹۵، آستانه، قزاقستان دیدار با مقامات قزاقستانی
۲ دی ۱۳۹۵، بیشکک، قرقیزستان دیدار با مقامات قرقیزستانی
۲۷ بهمن ۱۳۹۵، مسقط، عمان دیدار با پادشاه و مقامات عمانی
۲۷ بهمن ۱۳۹۵، کویت، کویت دیدار با امیر ئ مقامات کویتی
۱۰ و ۱۱ اسفند ۱۳۹۵، اسلام آباد، پاکستان نشست سران اکو۱۷ و ۱۸ تیر ۱۳۹۴، اوفا، روسیه اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای، اجلاس بریکس، اجلاس اوراسیا
۲ تا ۷ مهر نیویورک ۱۳۹۴، آمریکا هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد
۵ و ۶ بهمن ۱۳۹۴، رم، ایتالیا دیدار با مقامات ایتالیایی
۷ بهمن ۱۳۹۴، پاریس، فرانسه دیدار با مقامات فرانسوی۷ فروردین ۱۳۹۳، کابل، افغانستان ششمین نشست رؤسای جمهور سه کشور فارسی‌زبان، دومین نشست چهار جانبه رؤسای جمهوری ایران، افغانستان، تاجیکستان و پاکستان، مراسم جشن جهانی نوروز
۳۰ اردیبهشت تا ۱ خرداد ۱۳۹۳، شانگهای، چین چهارمین کنفرانس تعامل و اعتمادسازی در آسیا (سیکا)
۳ ۱۹ و ۲۰ خرداد ۱۳۹۳، آنکارا، ترکیه دیدار با مقامات ترک
۴ ۱۷ و ۱۸ شهریور ۱۳۹۳، آستانه، قزاقستان دیدار با مقامات قزاقستانی
۵ ۱۸ و ۱۹ شهریور ۱۳۹۳، دوشنبه، تاجیکستان دیدار با مقامات تاجیکستانی
۶ ۱ تا ۴ مهر ۱۳۹۳،نیویورک، آمریکا شصت و نهمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد
۷ ۱۹ اسفند ۱۳۹۳، عشق آباد، ترکمنستان دیدار با مقامات ترکمنستانی۲۱ و ۲۲ شهریور ۱۳۹۲، بیشکک، قرقیزستان اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای
۱تا ۶ مهر ۱۳۹۲، نیویورک، آمریکا شصت و هشتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد
۲ تا ۵ بهمن ۱۳۹۲، داووس، سوئیس چهل و چهارمین اجلاس مجمع جهانی اقتصاد
۲۱ اسفند ۱۳۹۲، مسقط، عمان دیدار با سلطان و مقامات عمان -
یکی از موضوعاتی که حسن روحانی در همایش‌های انتخاباتی خود بر آن تاکید کرد، همراه کردن کارآفرینان و فعالان اقتصادی در سفرهای خارجی ریاست جمهوری است. او با انتقاد از بسنده کردن مسئولان به همراه کردن اعضای خانواده خود خبرنگاران در سفرهای خارجی گفت: “باید از ترکیه یاد بگیریم که هرجا نخست‌وزیر آن می‌رود، ۱۰۰ یا ۲۰۰ کارآفرین را همراه خود می‌برد و این به معنای طرفداری از سرمایه‌دار نیست. چون اگر شرکتی توسعه پیدا کند، مهندس و کارگر آن هم وضع‌شان خوب می‌شود.”
موضوع همراهان ریاست جمهوری در سفرهای خارجی در دولت‌های نهم و دهم بارها خبر ساز شده بود. در جریان سفره مهرماه سال ۹۰ محمود احمدی‌نژاد به نیویورک، منتقدان او از برخی از برخی از نمایندگان مجلس، رییس دولت را متهم به همراهی اعضای خانواده و نزدیکان کردند.
سفر رییس دولت دهم، در شهریور سال ۱۳۹۱ برای هشتمین و آخرین‌بار به عنوان رییس جمهور به نیویورک بار دیگر خبرساز و با انتقادات نمایندگان و حتی شکایت کمسیون اصل نود مجلس روبرو شد. آنها دولت را به تخلف در این سفر متهم کردند. در این سفر ۱۲۵ همراه برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کردند اما در میانشان فعالان اقتصادی بخش خصوصی حضور نداشت.
فعالان اقتصادی بخشهای خصوصی و دولتی در جهت توسعه همکاری‌های بین‌المللی اقتصادی، در بسیاری موارد روسای جمهوری کشورهای خود را در سفرهای اقتصادی همراهی می‌کنند؛ موضوعی که در ایران به ندرت اتفاق افتاده و در بیشتر موارد اگر فعالان اقتصادی در این سفرها حضور داشته‌اند، دولتی بوده‌اند.
انتقاد حسن روحانی به همراهی خانواده مسئولان در سفرهای خارجی ریاست جمهوری احتمالا اشاره‌ای به تخلفات دولت پشین در این زمینه است. روحانی اما به انتقاد بسنده نکرده و گفت که باید در جریان این سفرها مانند ترکیه، فعالان اقتصادی ایران در سفرهای خارجی ریاست جمهوری همراه شوند.
رییس دولت یازدهم در خرداد ماه سال ۹۴ در جریان نخستین‌سفر خود به ترکیه در قامت رییس جمهور، گروهی از فعالان اقتصادی راه به همراه خود در این سفر به آنکارا برد. به گفته غلامحسين شافعی، رييس اتاق بازرگانی، صنايع، معادن و کشاورزی هياتی۹۰ نفره از فعالان اقتصادی بخش خصوصی در همراهی با رييس جمهور به ترکیه رفتند.
رییس اتاق بازرگانی ایران، که روحانی را در این سفر همراهی کرده بود گفت: “بخش خصوصی کلید گشایش فصل نوین همکاری‌های اقتصادی تهران – رم را در دست دارد و ایران برای گسترش تعاملات بین المللی خود از بخش خصوصی ایتالیا برای حضور در اقتصاد پرظرفیت خود دعوت می‌کند.”
به گفته محسن جلال‌پور، “آنها که در دیدارها حضور دارند به خوبی متوجه می‌شوند که دکتر روحانی چقدر برای بخش خصوصی اعتبار ایجاد می کند.این اعتبار غیر قابل وصف است.”
روحانی خود نیز در جریان سفر به ایتالیا با تکرار موضوع اعلام کرد که بخش خصوصی کلید گشایش دور جدید روابط ایران و ایتالیا است.
حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رییس جمهوری ایران نیز پیشتر گفته بود که در سفر حسن روحانی به ترکیه “تخصصی‌ترین هیات‌های تاریخ روابط دو کشور“، او را همراهی می‌کنند.
در سال‌های گذشته به علت تحریم‌های هسته‌ای، مناسبات اقتصادی ایران با جامعه جهانی به کمترین سطح خود رسید، اما در پی توافق هسته‌ای و رفع این تحریم‌ها، رییس جمهور ایران باردیگر برای ترمیم روابط ایران با غرب به کشورهای اروپایی سفر کرد. در نخستین سفر اروپایی روحانی که در بهمن‌ماه ۹۴ به مقصد ایتالیا صورت گرفت، ۱۰۰ فعال اقتصادی وی را همراهی کردند که در نوع خود منحصر به فرد است. این هیئت در کنار رییس کل بانک مرکزی و مدیران عامل بانک‌های کشور در سفر فرانسه رییس دولت یازدهم نیز حضور داشتند.
روحانی پیشتر در جریان سفر شهریورماه سال ۹۳ به نیویورک برای شرکت در نشست سالانه مجمع جهانی سازمان ملل از همراهی بخش خصوصی خودداری کرده بود. آن زمان رییس اتاق بازرگانی گفت: “۲۰۰ نفر همراه رییس جمهور به آمریکا رفتند اما در واقع چند کارآفرین و فعال بخش خصوصی به آمریکا رفته‌اند؟ من به رییس جمهور می‌گویم اگر به آمریکا رفتید چرا بخش خصوصی را نبرده‌اید؟ همه فعالان بخش خصوصی در ایران مانده‌اند.”
او اما در جریان سفر به ایتالیا به عنوان نماینده عالی بخش خصوصی که به گفته خبرنگاران “هشتاد نفر از همقطارانش را همراه داشت”، خطاب به سیاستمدارن چننین گفت: “آقای رییس جمهور، آقای نخست وزیر، شما سیاست‌گذاری کنید، موانع را بردارید، امور را تسهیل کنید، بنگاه‌های ما قرارداد امضا می‌کنند، پروژه تعریف می‌کنند وحجم رابطه اقتصادی را ارتقا می‌دهند.”
با توجه به تداوم همراهی فعالان اقتصادی در سفرهای رییس جمهور به کشورهای گوناگون، روحانی‌سنج وعده او برای همراهی کارآفرینان و فعالان اقتصادی در سفرهای خارجی را “محقق شده” ارزیابی می‌کند.
