بهار ۱۳۹۹، هشتمین فصل متوالی است که رشد اقتصادی ایران زیر صفر و منفی بوده است. گزارش‌های رسمی حاکی از رشد منفی اقتصاد ایران در بهار سال ۹۹ است؛ رشد منفی ۳.۵ درصد با نفت و منفی ۱.۷ درصد بدون نفت.
طبق اعلام مرکز آمار ایران محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ١٣٩٠ در سه ماهه اول سال ١٣٩٩ به رقم ١٦٥٦ هزار میلیارد ریال با نفت و ١٤٤٥ هزار میلیارد ریال بدون احتساب نفت رسیده است، در حالی که این رقم در فصل مشابه سال قبل با نفت ١٧١٦ هزار میلیارد ریال و بدون نفت ١٤٧١ هزار میلیارد ریال بوده که نشان از رشد منفی ۳.۵ درصدی محصول ناخالص داخلی با نفت و منفی ١.٧ درصدی محصول ناخالص داخلی بدون نفت در فصل بهار سال ١٣٩٩ نسبت به فصل مشابه سال قبل دارد.
طبق این گزارش در فصل بهار ١٣٩٩ رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی ٠,١، گروه صنایع و معادن ٤.٤ – و گروه خدمات ٣.٥- درصد نسبت به فصل بهار سال ١٣٩٨، رشد داشته است.
محاسبات فصلی در مرکز آمار ایران در قالب ١٨ بخش اصلی متشکل از ٤٢ رشته فعالیت بر مبنای طبقه بندی ISIC.Rev٤ انجام می شود که بر این اساس گروه کشاورزی شامل زیر بخش‌های زراعت و باغداری، دامداری، جنگل‌داری و ماهیگیری، گروه صنایع و معادن شامل زیر بخش‌های استخراج نفت خام و گاز طبیعی، استخراج سایر معادن، صنعت، تأمین آب، برق و گاز طبیعی و ساختمان است.
گروه خدمات نیز شامل زیر بخش‌های عمده و خرده فروشی، فعالیت‌های خدماتی مربوط به تأمین جا و غذا، حمل و نقل، انبارداری، پست، اطلاعات و ارتباطات، فعالیت های مالی و بیمه، مستغلات، کرایه و خدمات کسب و کار و دامپزشکی، اداره امور عمومی و خدمات شهری، آموزش، فعالیت های مربوط به سلامت انسان و مددکاری اجتماعی و سایر خدمات عمومی، اجتماعی، شخصی و خانگی است.
با این حساب وعده بهبود رشد اقتصادی «محقق نشده» است.
مرکز آمار ایران ۲۵ فروردین ۱۳۹۸، گزارش رشد اقتصادی ۹ ماهه سال ۱۳۹۷ را منتشر کرده است. در این گزارش نرخ رشد نه ماهه اول سال ۱۳۹۷ (بر اساس سال پایه ۱۳۹۰) منفی ۳/۹ درصد با احتساب نفت و منفی ۱/۹ درصد بدون احتساب نفت، محاسبه شده است.
رشد اقتصادی ۹ ماهه در گروه کشاورزی ۲/۱- درصد، در گروه صنعت ۷/۹- است و در بخش خدمات ۰/۶ درصد است.
این نخستین بار بعد از سال ۱۳۹۳ است که بر اساس گزارش یک نهاد رسمی در داخل ایران نرخ رشد اقتصادی در ایران منفی محاسبه شده است.
پیش‌تر در دی ماه پارسال مرکز آمار ایران نرخ رشد اقتصادی ۶ ماهه نخست سال ۱۳۹۷ را برابر ۰/۴ درصد با احتساب نفت و ۰/۳ درصد بدون نفت اعلام کرده بود.
در حال حاضر مرکز آمار ایران تنها نهادی است که آمارهای مربوط به تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی را منتشر می‌کند.
رشد اقتصادی سالانه به روایت مرکز آمار (سال پایه ١٣٩٠)
| سال |
رشد اقتصادی با احتساب نفت |
رشد اقتصادی بدون نفت |
| ۱۳۹۱ |
۶.۲- |
۱.۱ |
| ۱۳۹۲ |
۰.۶- |
۰ |
| ۱۳۹۳ |
۲.۶ |
۳.۲ |
| ۱۳۹۴ |
۰.۵ |
۰.۸ |
| ۱۳۹۴ |
۰.۵ |
۰.۸ |
| ۱۳۹۵ |
۱۲.۲ |
۷.۱ |
| ۱۳۹۶ |
۳.۹ |
۴.۶ |
| نه ماهه ۱۳۹۷ |
۳.۸- |
-۱.۹ |
مقایسه آمارهای فصلی در ۷ سال گذشته نشان می‌دهد اقتصاد ایران شدیدترین رکود را در پاییز امسال تجربه کرده و به رکورد منفی ۱۲ درصد رسیده است. در داده‌های مرکز آمار ایران، پیش از روحانی پایین‌ترین نرخ رکود فصلی در تابستان ۱۳۹۱ منفی ۷/۷ درصد ثبت شده است.
نمودار اینتراکتیو بالا تغییرات نرخ رشد اقتصادی فصلی را در فاصله فروردین ۱۳۹۱ تا پایان پاییز ۱۳۹۷ نشان می‌دهد. در نمودار بالا مشخص است که سقوطی که از تابستان ۱۳۹۷ آغاز شده شدیدترین سقوط اقتصادی در ۱۰ سال اخیر است.
با این حساب، تردیدی نیست که حتی استناد به آمارهای داخلی مرکز آمار ایران، وعده بهبود رشد اقتصادی محقق نشده است.
همه آمارهای داخلی و خارجی نشان می‌دهند که در سال ۱۳۹۵ اقتصاد ایران -به جز یک بخش- از رکود خارج شده و رشد اقتصادی محقق شده است.
