درستی‌سنجی ادعای روحانی درباره پایان کار موسسات مالی غیرمجاز
حسن روحانی در تازه‌ترین گفت‌وگوی تلویزیونی خود با شبکه یک سیما گفته است: «اکنون این مساله [موسسات مالی غیرمجاز] تمام شده و ما موسسه اعتباری غیرمجاز نداریم. من به بانک مرکزی دستور داده‌ام مجوز هیچ بانک خصوصی جدید را صادر نکند و مجوزی هم صادر نشده است زیرا همین مجوزهای بی‌حساب برای ما مشکل ایجاد می‌کند.» او این ادعا را در پاسخ به سوالی درباره اقدامات دولت در مهار بحران موسسات مالی، مطرح کرده و مدعی شده: دولت او با صرف بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومان از منابع بانک مرکزی، مشکل ۹۸ درصد سپرده‌گذاران را حل کرده است.
روحانی‌سنج بنا به درخواست یکی از مخاطبان برای بررسی صحت این ادعا، تلاش کرد تا نشانه‌ای معتبر از تداوم یا پایان بحران طی ماه‌های اخیر پیدا کند.
در جست‌وجو در میان اخبار و اطلاعیه‌های بانک مرکزی دریافتیم طی دو ماه گذشته، دستکم دو اطلاعیه و یک توضیح رسمی درباره موسسات غیرمجاز منتشر شده که در آن بانک مرکزی، در خصوص فعالیت دو موسسه غیرمجاز در سطح کل کشور هشدار داده است.
اطلاعیه اول پنجم آذر ۹۶ منتشر شده و در آن آمده:
«بر اساس اخبار واصله مبنی بر فعالیت غیرمجاز تشکیلاتی موسوم به “موسسه قرض‌الحسنه خاتم‌الانبیاء” در برخی مناطق کشور و انتشار غیرقانونی اوراق گواهی سپرده سرمایه‌گذاری توسط موسسه مذکور، به اطلاع هموطنان گرامی می‌رساند موسسه قرض‌الحسنه خاتم‌الانبیاء فاقد هرگونه مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بوده و فعالیت تمام واحدهای آن تحت هر عنوانی غیرقانونی است».
سه روز بعد در توضیح تکمیلی گفته شده اسم کامل این موسسه «موسسه قرض‌الحسنه خاتم‌الانبیاء قائم‌شهر» است که در سطح کشور فعالیت می‌کند.
یک ماه بعد در چهارم دی ۱۳۹۶ اطلاعیه بانک مرکزی درباره یک شرکت سرمایه‌گذاری دیگر منتشر شد. بانک مرکزی ایران هشدار داده بود:
«شرکت سرمایه “پیشرو دومان توکان” که با وعده پرداخت سود نامتعارف به جذب سپرده از عموم مردم اقدام کرده است، مجوزی از بانک مرکزی ندارد».
اطلاعات ثبت شرکت «پیشرو دومان توکان» نشان می‌دهد این شرکت در تاریخ ۲۳ تیر ۱۳۹۴ ثبت شده است. طبق بررسی‌های ما، این شرکت یکی از شرکت‌های اصلی مجموعه سرمایه‌گذاری دومان است که در حوزه‌های مختلفی از جمله رستوران‌داری، هتل‌داری و مطبوعات فعالیت می‌کند. روزنامه‌های آسمان آبی و وقایع اتفاقیه و ماهنامه‌های اکسیر و آینده روشن نشریاتی هستند که توسط گروه سرمایه‌گذاری دومان منتشر می‌شوند.
بانک مرکزی در اطلاعیه‌های خود از شهروندان ایرانی خواسته قبل از سپرده گذاری در بانک‌ها و موسسات اعتباری، از قانونی بودن آنها اطمینان حاصل کنند.
طبق فهرست بانک مرکزی،در حال حاضر ۴۲ بانک و موسسه اعتباری و ۴۸ صندوق قرض‌الحسنه قانونی در ایران مجوز فعالیت دارند.
هشدارهای دولت اگرچه می‌تواند از سوی دولت به عنوان نشانه‌ای از واکنش فعالانه بانک مرکزی نسبت به فعالیت موسسات غیرمجاز مطرح شود، اما در عین حال نشان می‌دهد، هنوز در نقاط مختلف کشور موسسات غیرمجاز مشغول ترغیب مردم برای سرمایه‌گذاری‌اند. به تعبیری دیگر با تنها در نظر گرفتن یک سابقه دو ماهه حداقل دو مورد مثال نقض ادعای رییس‌جمهوری ایران دیده می‌شود که نشان می‌دهد کار موسسات غیرمجاز تمام نشده و هنوز موسساتی وجود دارند، که بدون داشتن مجوز از بانک مرکزی، مردم را دعوت به سرمایه‌گذاری می‌کنند.
