گزارش اجرایی «روحانی‌سنج» از عملکرد ده روز ششم دولت یازدهم
سفر نیویورک
حسن روحانی شصتمین روز ریاست جمهوری خود را پشت سر گذاشت. در ده روز اخیر بیشترین اخبار مربوط به رییس جمهور، در حوزه سیاست خارجی و سفر وی به نیویورک شکل گرفته است.
در حوزه سیاست خارجی “روحانی‌سنج” تنها چهار وعده مشخص و صریح را از میان صحبت ها و اظهارنظرهای ریاست جمهوری در دوران مبارزات ریاست جمهوری تشخیص داده است که سه فقره انها مربوط به پرونده هسته ای و کاهش تحریم هاست. با توجه به اینکه از نظر دولت ایران رفع تحریم ها منوط به پیشرفت و حل پرونده هسته ای ایران است دکتر روحانی و تیم همراهش در نیویورک سعی نمودند گام های مثبتی را در این جهت بر دارند. سخنرانی روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل، دیدار با روسای جمهور بسیاری از کشورها از جمله رییس جمهور فرانسه و همچنین مصاحبه با اربابان رسانه های تصویری و مکتوب و سخنرانی در مجامع علمی و اجرایی، همگی قصد داشت یک پیام را به جهان مخابره کند و آن اراده ایران برای حل مساله هسته ای در کوتاه مدت بود. در این میان دیدار رو در روی جواد ظریف با جان کری به صورت خصوصی و گفتگو در نشست 1+5 و گفتگوی تلفنی اوباما با روحانی مهمترین رویداد این سفر محسوب می شوند.
بنابراین تمامی این فعالیت ها در جهت آماده سازی طرفین درگیر در مذاکرات هسته ای در آینده و حل آن است ولی هنوز هیچیک از این اقدامات به نتیجه قابل لمسی منتهی نشده است و تاکنون تحریم ها علیه ایران پابرجاست. بنابراین “روحانی سنج” نمی تواند آنها را در وعده های چهارگانه سیاست خارجی اندازه گیری کند اما نباید از نظر دور دانست، بدون شک، اقدامات انجام پذیرفته در نیویورک گام های بسیار بلند و مثبتی در جهت حل مساله هسته‌ای و برداشته شدن تحریم هاست.
سفر به عربستان سعودی
یکی از وعده های رییس جمهور در حوزه سیاست خارجی “بهبود روابط دوجانبه با کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی” بود. در روزهای اخیر شایعاتی در خصوص سفر روحانی به عربستان منتشر شد. ولی معاون عربی و آفريقای وزير امور خارجه ايران، روز سه شنبه گفته که حسن روحانی، رييس جمهوری اسلامی، برنامه‌ای برای حضور در مراسم حج امسال و سفر به عربستان ندارد.
اظهارات اين مقام ايرانی پس از آن صورت می‌گيرد که يک منبع ديپلماتيک سعودی روز دوشنبه هشتم مهر به خبرگزاری «يونايتدپرس» گفته بود که حسن روحانی دعوت ملک عبدالله بن عبدالعزيز پادشاه عربستان را برای سفر به اين کشور و ادای مناسک حج در سال جاری پذيرفته است.
اين منبع سعودی که نامش فاش نشده است، زمان انجام اين سفر را دو هفته ديگر اعلام کرده و افزوده بود: «ديدار مهمی ميان رهبران سعودی و ايران در مکه مکرمه مقابل کعبه مشرفه صورت خواهد گرفت».
معاون وزير امور خارجه ايران در واکنش به اين خبر اظهار داشت: «بديهی است با توجه به فضای مثبت موجود در روابط و ابراز تمايل طرفين ديدار و رايزنی مقامات ارشد دو کشور در اولين فرصت مناسب انجام خواهد شد».
با انتخاب حسن روحانی به مقام رياست جمهوری اسلامی ايران، دو کشور نامه‌هايی با يکديگر رد و بدل کرده‌اند. پادشاه عربستان سعودی انتخاب آقای روحانی را تبريک گفته است و رييس جمهوری ايران نيز پاسخ نامه وی را داده و به همراه معاون اول و وزیر امور‌خارجه طی پیام‌هایی فرارسيدن روز ملی عربستان را به پادشاه، دولت و ملت اين کشور تبريک گفته است.
ارائه آمار شفاف و دقیق به مردم
یکی از مهمترین چالش های محمود احمدی نژاد با کارشناسان، عدم ارائه آمار دقیق و شفاف در خصوص فعالیت های اقتصادی بود و به همین دلیل هم حسن روحانی وعده داد که آمار شفاف و دقیق به مردم ارائه کند. در این ارتباط بانک مرکزی ایران گزارش داده که رشد اقتصادی ایران در ۹ ماه اول سال گذشته منفی ۵.۴ درصد و تورم نیز حدود ۳۵ درصد بوده است.
“نماگرهای اقتصادی” بانک مرکزی، در حالی رشد اقتصادی ۹ ماه اول سال گذشته را منفی ۵.۴ درصد اعلام کرده است که دو هفته پیش مرکز آمار ایران، رشد اقتصادی دوازده ماه سال گذشته را همین رقم اعلام کرده بود. با توجه به ادامه رکود در زمستان سال گذشته به نظر می رسد که رشد اقتصادی در پایان سال گذشته باید بیشتر از منفی شش درصد باشد.
این اولین آمار رسمی بانک مرکزی ایران از وضعیت رشد اقتصادی در دو سال اخیر است چون بعد از شروع رکود اقتصادی دولت آقای احمدی نژاد جلوی انتشار آمار مربوط به رشد اقتصادی را گرفت.
در سالهای اخیر همواره آمارهای بانک مرکزی ایران در باره وضعیت رشد اقتصادی مبنای ارزیابی ها قرار می گرفت، اما دو هفته پیش مرکز آمار نیز گزارشی از وضعیت رشد اقتصادی کشور را در یک دهه اخیر ارائه کرد که بر اساس آن رشد اقتصادی در سال گذشته منفی ۵.۴ درصد بوده است.
در پی افت شدید رشد اقتصادی ایران در سال ۱۳۸۷، دولت محمود احمدی نژاد جلوی انتشار آمار مربوط به رشد اقتصادی را گرفت چون نگران بود که در سال ۱۳۸۸ رقبای انتخاباتی وی از این موضوع به نفع خود استفاده کنند.
کاهش تورم نقطه به نقطه در ایران
تورم در ایران همچنان درحال افزایش است ولی آهنگ افزایش قیمتها درحال کند شدن است. طبق آخرین گزارش مرکز آمار ایران تورم ۱۲ ماه منتهی به شهریور به ۳۶ درصد رسیده ولی قیمتها در شهریور امسال کمتر از مرداد امسال نسبت به ماه مشابه پارسال بالا رفته است. رقم تورمی که مرکز آمار اعلام می کند ، معمولا کمتر از رقم بانک مرکزی است. تورم نقطه به نقطه به معنی نسبت قیمتها در یک ماه در مقایسه با ماه مشابه در سال گذشته است.
در هفته های اخیر، و ظاهرا به دلیل خوش‌بینی نسبت به توانایی دولت جدید در کاهش فشار خارجی و بهبود نسبی در اوضاع اقتصاد داخلی، روند تدریجی افزایش ارزش پول ملی به جریان افتاده و این احتمال را مطرح کرده که ممکن است این روند، همراه با اجرای سیاست اقتصادی بهتری از سوی دولت، باعث تخفیف فشارهای تورمی و بهبود شرایط معیشتی مردم شود.
اگر این روند ادامه یابد شاید بتوان یکی دیگر از وعده های رییس جمهور را “در حال پیگیری” دانست.
تقویت ارزش پول ملی
یکی از مهمترین دغدغه های مردم در سالهای اخیر بالارفتن نرخ دلار و تضعیف پول ملی است و یکی از وعده های مهم حسن روحانی نیز تقویت ارزش پول ملی بود. در طول شصت روز ریاست جمهوری وی نرخ برابری ارزهای خارجی با ریال نه تنها بالا نرفته بلکه شاهد افت آن نیز هستیم و دست کم شاید بتوان گفت که ارزش پول ملی تقلیل نیافته و گاهی از اوقات نیز تقویت شده است. ولی به نظر میرسد بانک مرکزی قیمت سه هزار تومان برای هر دلار آمریکا را قیمتی مناسب می داند و سعی در جلوگیری از تقویت ناگهانی ارزش ریال دارد و شاید هدف این بانک ثبات در بازار ارز باشد.
عفو 80 زندانی امنیتی توسط رهبری
یکی از خواست ها و توقعات مردم از دکتر روحانی آزادی زندانیان سیاسی بود. دکتر روحانی در طول مبارزات انتخاباتی هیچگاه وعده روشن و صریحی در خصوص تعهد به آزادی زندانیان نداد زیرا این امر در حوزه اختیارات قوه قضاییه است و رییس قوه اجرایی چنین قدرتی ندارد و این امری بود که رییس جمهورِ حقوقدانِ ایران به خوبی بر آن اشراف داشت. ولی در تمامی کمپین های انتخاباتی از دستگیری و زندانی ها ابراز نارضایتی نمود و قول داد که تلاش خود را خواهد زد.
در همین راستا در هفته های گذشته شاهد آزادی بسیاری از زندانیان بودیم. در همین راستا سخنگوی قوه قضاییه گفت: با پیشنهاد آیت الله آملی لاریجانی و موافقت رهبر معظم انقلاب، 80 نفر از محکومان امنیتی اعم از محکومان فتنه 88 و غیر از آنها مورد عفو واقع شده‌اند.
غلامحسین محسنی اژه‌ای در نشستی خبری با اشاره به آزادی تعدادی از زندانیان امنیتی در روزهای اخیر گفت: در بین این افراد کسانی هستند که فقط حبس‌شان عفو شده‌است. کسانی هستندکه همه مجازات‌ها آنها عفو هستندو کسانی هم هستند حبس نداشته و مجازات‌های دیگر آنها مانند جزای نقدی بخشیده شده است.
وی گفت: افرادی که مورد عفو قرار گرفتند هم شامل محکومان مربوط به فتنه 88 و هم غیر از آنها هستند. محسنی اژه‌ای با بیان اینکه محکومان سال 88 تاکنون در سه نوبت مورد عفو قرار گرفتند گفت: در سالهای 90، 91 و 92 تعدادی از محکومان امنیتی مربوط به فتنه 88 مشمول عفو واقع شده‌اند که مجموع مشمولان عفو در نوبت اخیر 80 نفر هستند.
تعیین معاون از اقلیت‌ها
دکتر حسن روحانی در کمپینی انتخاباتی گفت: “باید به مسائل و درددل اقلیت‌ها رسیدگی کنیم و اگر یک نفر در کنار رئیس‌جمهور از اقلیت‌ها باشد می‌تواند ما را با مشکلات آنها آشناتر کند. اگر در کنار دولت یک نفر معاون از اقلیت حضور داشته باشند تا به مسائل اقلیت‌ها رسیدگی شود ولی رئیس دولت به برابری حقوق ملت ایمان نداشته باشد، مسائل حل نخواهد شد.”
ولی با این وجود٬ علی یونسی با حکم روحانی، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت دینی و مذهبی شد.
در اینجا ما شاهد ایجاد معاونت اقوام و اقلیت دینی و مذهبی و انتخاب علی یونسی (یک روحانی شیعه) به عنوان معاون رییس جمهور در حوزه اقوام و اقلیت دینی و مذهبی هستیم در صورتیکه وعده رییس جممهور انتخاب یکی از اقلیت ها به عنوان معاون بود.
